Natuurliefhebber en beeldenmaker
Jos Dirix woont en werkt in een landelijke omgeving met veel natuur, weidse uitzichten en de erfelijke charme van het boerderijleven. Een renbaan voor paarden, paardenstal, ateliers, vervoer voor paarden en beelden, enz. Dirix is een paardenliefhebber en trotse eigenaar van paarden. Hij kent als geen ander de bewegingsdynamiek van deze dieren en hun driften. Jos Dirix studeerde aan de Academie Artibus in Utrecht, afdeling Monumentale Vormgeving
Beelden van paarden, stieren en torso'sIn de beelden die hij van paarden en stieren maakt wordt deze dynamiek tot in de uiterste beeldhouwkundige konsekwenties zichtbaar. Balancerend op één voet wordt een schets gegeven van hoe een spurt wordt ingezet en het paard bijna gewichtloos raakt, voor een berijder ontembare energie ontwikkelt en uiteindelijk geen sporen duldt. Een ruiter zou op het paard dat uitgebeeld is in “Furieto” geen kans krijgen de natuurlijke driften te temmen. Anders is het gesteld met de meer geciviliseerde exemplaren die graag uit de hand eten en het wel en wee kennen van het weideleven en slapen op een bedje van stro. “Fiesta” toont aan dat er goed mee te leven valt. Per slot van rekening valt het leven met een beetje humor minder zwaar.
De beelden van Dirix zijn speels, subtiel, sterk èn los in een onverbrekelijke verbinding tussen zwier en staccato. De perfecte harmonie die door de kunstenaar in de beelden wordt gerealiseerd is het resultaat van de verwerking van tegenstellingen die in het beeld worden opgeheven. Het zijn de tegenstellingen tussen gewicht en gewichtloosheid, rust en dynamiek, openheid en geslotenheid, ernst en ironie, onderschikking en dominantie. De gerealiseerde harmonie is niet verstild maar uiterst dynamisch en uitdagend. De beelden van Dirix zijn gemaakt om lucht te snuiven, de ruimte te veroveren en sporen in de zoden te graveren. De beelden tonen het temperament van een tangodanser, die niets liever doet dan de dansvloer te bespotten. Voor de toeschouwer lijkt geen andere weg open dan de dans mee aan te gaan. De liefde en het ontzag voor paarden en stieren toont de mens al in de prehistorie als we de bekende rotstekeningen mogen beschouwen als uiting van primaire levenservaringen. Van latere culturen, zoals die van de Skythen, weten we dat paarden mee in het graf genomen werden en dat er speciale grafmonumenten voor paarden werden gebouwd. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat ook in de huidige tijd nog steeds belangwekkende artistieke uitingen met betrekking tot deze viervoeters plaatsvinden. Als zelfs levende paarden in ontzag steigeren voor de monumentale bronzen paarden, die buiten opgesteld staan, dan mogen we concluderen dat de maker wezenlijke essenties heeft blootgelegd die er toe doen in de natuur. Dit ondanks de geabstraheerde vormentaal die wordt toegepast. Gevaarlijker voor de toeschouwer wordt het als dezelfde mechanismen van sprekende essenties werkzaam zijn in de torso’s die Dirix maakt van vrouwen en mannen. Uit de geschiedenis is bekend dat een levende man verliefd kan raken op een gebeeldhouwde vrouw. Het is de mythe van Pygmalion, de bekende beeldhouwer uit de Griekse Oudheid, die zo’n prachtig beeld had weten te creëren, dat liefde opbloeide en de beeldhouwer vergat met een beeld van een vrouw te doen te hebben.
Expositie Galerie Delfi Form in 2008, Galerie Delfi Form heeft werk in voorraad. Boeken: Het domein van Jos Dirix, door kunsthistoricus Frans Duister. Uitgegeven door Van Spijk Art Project Venlo
|
|